luns, 11 de decembro de 2017

III XORNADAS FEMINISTAS

As xornadas feministas que as Xuventudes Socialistas de Valga organizan cada ano arredor do 25 de novembro, centráronse nesta terceira edición en “Muller e memoria”. A historiadora Concepción Burgo e o historiador Juan A. González, insistiron na necesidade de seguir investigando no acontecido a tantas e tantas mulleres represaliadas coa chegada do franquismo e durante a ditadura; poñendo de manifesto a grande dificultade desta tarefa pola ausencia de rexistros, tanto nos cárceres como das accións levadas a cabo contra delas, xa que na súa maioría se facían de xeito “extraoficial” e “extrainstitucional”.


Antes da mesa redonda que tivo lugar o pasado sábado, 2 de decembro, a organización fixo un recoñecemento especial ao traballo da escritora Montse Fajardo, presente nas xornadas, e autora, entre outros, do libro Un cesto de mazás, memoria do 36 e do tempo que veu, do recentemente publicado Invisibles. Relatos do maltrato, e comisaria da exposición Rexas, mulleres baixo o terror franquista, organizada pola Deputación de Pontevedra e que recolle unha antoloxía das historias de 127 pontevedresas perseguidas, asasinadas e encarceradas.


As xornadas pecháronse a carón da estatura de Carolina Otero, como anticipo dos actos e actividades que durante o vindeiro ano se organizarán, conmemorando o 150 aniversario do seu nacemento.



martes, 7 de novembro de 2017

Revista Morgana

 Filotabernas con Morgana e con Manoel Bonabal

Citas inesquecibles na Casa Chaves (Pontecesures) con Morgana e as súas teimosías de fada irreverente. Estes son algúns deses momentos máxicos, retratados pola man atenta e virtuosa do compostelán Manoel Bonabal (manoelbonabal.blogspot.com.es).











metaMORGANA: unha idea de revista ensamblada


O número 1 da revista Morgana deuse a coñecer en outubro de 2017


Pasaron xa algúns meses desde que esta pequena familia que compartimos o pan e o viño na Casa Chaves lle demos forma á idea colectiva de agasallar o mundo cunha nova edición de Morgana, revista que desta volta decidimos tería un formato distinto, cooperativo, moi artesanal e breve, de substancia transformadora.



E mans á obra. Levounos máis de dous 'filocafés' -aos que, dito sexa de paso, estades convidadas e convidados- perfilar os contidos, confeccionalos e expoñelos para o deleite do grupo.

13 ideas de 13 mentes creadoras que se multiplican para completar 30 exemplares enlatados de Morgana, tan creativa coma sempre, que neste número monográfico reflexiona sobre si mesma, sobre as cousas que paga a pena conservar no tempo e a maneira en que as conservamos.

Esta Morgana metamorfoseada non perde o espírito que lle imprimira o seu creador, Xosé Lois Miguéns. Aquí viven aínda os ideais, a vontade estética das horas de lecer, a actitude tabernaria de confraternizar arredor dunha taza de viño, o desexo de descubrir e aprender... e, por que non dicilo, a espontaneidade e a loucura da e do poeta.

Eiquí vos deixamos algunhas fotografías da ensamblaxe da revista.







luns, 31 de xullo de 2017

"Non se pode pasar páxina, sen antes tela lido" (Marcos Ana)





Grazas. Moitas grazas ás e ós familiares de Celestino Carbia Campaña e de Leoncio Viñas Menéndez, alcalde e concelleiro da corporación municipal democrática usurpada ó pobo de Valga naquel fatídico xullo de 1936, por acompañarnos na xusta e sentida homenaxe celebrada onte, domingo 30 de xullo, ás portas do Concello.









Foi difícil viver,
deixar en herdo aos fillos o silencio,
teimar na desmemoria
cando un remol escuro ouvea no corazón
e reclama caivancas para poder arder.

O pasado é unha fraga onde ecoan os disparos,
un faiado tripado polas ratas,
o aceno lamacento da traizón
nos ollos dun irmán
co que andabas aos xílgaros de neno
nas fragas onde ecoan os brados do silencio,
os marmurios do medo,
a voz dos que apodrecen cada mencer ao sol.

Foi difícil calar, avellentar                               
como unha muller máis, un home do común  
que ve medrar os netos,
ser dos que non morreron:
un carballo tronzado polo raio,
seiva que xa enxoitou.
Alguén virá que salve os vosos nomes?
                              
                                    (Pilar Pallarés)

venres, 28 de xullo de 2017

HOMENAXE Á CORPORACIÓN DO 36 EN VALGA






A Asociación Cultural de Cordeiro, a Asociación cultural Os Penoucos, as Xuventudes Socialistas de Valga, o Partido Socialista de Valga e a Galería de Estudos do Baixo Ulla convida a participar a toda a cidadanía nun encontro para a reparación simbólica da memoria das persoas que, exercendo o seu labor como representantes do pobo por elección democrática, logo do golpe de estado do 18 xullo de 1936 sufriron o conseguinte cesamento e dura represión a mans do aparato fascista e usurpador franquista. 


O acto celebrarase no salón de plenos do dito concello ás 12 do mediodía do vindeiro 30 de xullo, e terá carácter reivindicativo da xustiza á memoria destes veciños e ás súas familias, da reparación dos agravios cometidos contra a dignidade individual e colectiva e da verdade, para que remate o cínico ocultamento dos feitos ás xeracións posteriores.

HOMENAXE NACIONAL EN SAN SIMÓN ÁS VÍTIMAS DO FRANQUISMO

O acto do pasado 16 de xullo, estivo dedicado a lembrar os campos de concentración que o franquismo habilitou na Galiza, empezando pola propia illa de San Simón, na que estiveron retidas máis de seis mil persoas entre os anos 1939 e 1943.

martes, 16 de maio de 2017

Represión franquista contra as mulleres

Aquí deixamos unhas fotos da palestra do pasado sábado, 13 de maio, na Casa de Cultura de Valga sobre a represión franquista contra as mulleres.

Grazas a a Susana Sánchez, a Montse Fajardo, a Juan Barreiro e a Andrés Domínguez pola súa exposición e a súa colaboración, necesaria para poder levar a cabo este acto.

Moitas grazas por asistir e agardámosvos na vindeira.





 

mércores, 10 de maio de 2017

Memoria Histórica

MEMORIA HISTÓRICA DE VALGA ORGANIZA UNHA PALESTRA SOBRE A REPRESIÓN ÁS MULLERES DURANTE A GUERRA CIVIL E A DICTADURA FRANQUISTA

Este sábado 13 de maio, a partir das 18:00 h. na Casa de Cultura de Valga, terá lugar unha  mesa redonda sobre a represión franquista contra as mulleres.

Intervirán Montse Fajardo, autora do libro Un cesto de mazás, que recolle “ relatos sobre persoas detidas, fusiladas, asasinadas en cunetas, agochadas durante anos en tobos de cortes ou ocos de cociña, humilladas”; Susana Sánchez Aríns, autora de Seique, que plasma “a historia dun fascista tan sen importancia que nin aparece nos arquivos, mais que si existiu, deixando, marcas que as súa vítimas non esqueceron”; e Andrés Domínguez Almansa, investigador e colaborador do proxecto Voces de Nomes e autor de varias obras sobre a Galiza e a España da Guerra Civil e posterior ditadura fascista.

Contaremos, ademais, coa participación de Juan Barreiro Viñas, veciño de Valga e descendente de represaliadas e represaliados, que nos falará do acontecido a persoas da súa familia nos anos posteriores ao levantamento militar.


martes, 2 de maio de 2017

Museo da Historia de Valga



"O Arquivo Histórico-Social de Valga comeza a súa andadura no ano 1996, ano no que se lle dedica o Día das Letras Galegas a Don Xesús Ferro Couselo, coa exposición fotográfica da súa historia de vida."

 Así reza o apartado dedicado ao museo na páxina oficial do noso Concello; pasaron vinte anos dende aquel propósito encomiable e no camiño deberon ir quedando as boas intencións porque, agora, se tes a sorte de atopar abertas as portas do edificio gardián da nosa historia, podes moi facilmente marchar sen saber do insigne investigador; a non ser que tropeces, casualmente, cunha ridícula vitrina que enclaustra uns poucos libros, colocada sen moito xeito, no rechán entre escaleira e escaleira. 

O inspirador de tan ambicioso proxecto quedou, unha vez máis, afogado polo desleixo e o desinterese, por non dicir ignorancia, institucional. Ou, se cadra, a nosa mente mal pensada non cae na conta de que os atentos gobernantes só están tendo en conta o coñecido carácter humilde e recatado de Don Xesús, relegándoo a un recuncho protexido de miradas e comentarios.

Vinte anos ben dan para saber ou aprender o que é relevante; para indagar e destacar aquilo que, a todas luces, debe ser destacable; para distinguir aquelas persoas e feitos que nos foron construíndo como sociedade diferenciada, a través da historia dos devanceiros; para apreciar o noso a través das pegadas boas e xenerosas como as de Don Xesús Ignacio Ferro Couselo, veciño de Cordeiro.

Firmante da petición para a instauración do 17 de maio como Día das Letras Galegas, compoñente do Seminario de Estudos Galegos, partícipe na fundación do Partido Galegista, creador de revistas varias, membro numerario da Real Academia Galega, unha extensa bibliografía en galego, portugués e castelán… non serán méritos suficientes para un lugar notorio???

Intentemos pois, dende este humilde escaparate, comezar a resarcir do agravio cometido, con esta primeira aportación gráfica.





venres, 21 de abril de 2017

Aniversario da II República

O pasado sábado a Memoria Histórica de Valga participou no acto organizado pola Asociación pola Recuperación da Memoria Histórica de Marín. A compañeira Raquel González Caamaño interveu en representación das persoas que, dende hai case un ano, emprenderon o camiño da restitución da memoria secuestrada no noso concello.


" Primeiro de todo, o movemento Memoria Histórica de Valga agradécelle á Asociación pola Recuperación da Memoria Histórica de Marín este convite de irmandamento.

Reúnenos aquí hoxe, ao pé desta Pedra da Liberdade, unha axenda da reivindicación e uns propósitos que nos son comúns, como tamén o é a memoria do noso veciño, o represaliado Ramón Magariños Duro, xastre e directivo da agrupación socialista de Marín durante a II República.

Desde Valga, estamos aínda escribindo a cartografía da inxuria contra a nosa xente, que son as vítimas directas e indirectas daquel infame levantamento fascista de xullo do 1936 e da política de ‘terra queimada’ que exerceu a ditadura de Franco; mais somos tamén vítimas, doutro xeito, as xeracións que as sucedemos, por sermos obxecto dunha desmemoria programada, outra afronta máis que debemos combater, e combatemos, sen desmaio.

Traballamos, nestes primeiros pasos da nosa andadura, en nomear e pagarlles coa verdade ás persoas ás que se lles arrebatou a liberdade: 45 valgueses e valguesas, que poidamos testemuñar, denunciadas pola súa militancia ou simpatía política, executadas pola súa xusta rebeldía, vexadas, mutiladas e marcadas para a vergoña…, pero para a dos asasinos. Pelexamos tamén por que se retire dos espazos públicos a simboloxía fascista, de calquera época, como o son os retratos dos que foron alcaldes e alcaldesa durante o franquismo, polo seu carácter amoral e ilegal.

Mentres non se repare a ofensa contra cada unha das vítimas non poderá existir a reconciliación cidadá. Defendía este sentir o historiador Raúl Soutelo na súa análise sociolóxica da Valga gobernada polo terror e a ‘fame neghra’. Dicía tamén neste seu tratado que “Debemos recuperar as características dese proceso represivo e, sobre todo, as voces das persoas que o padeceron nas súas diversas modalidades, porque é un compromiso cívico co exercicio de  memoria colectiva e de hixiene democrática que aínda está por facer no estado español” .

Grazas."




luns, 3 de abril de 2017

Encontro cultural

Foi todo un pracer volver toparnos o pasado sábado; e baixo a ollada inspiradora de Maruja Mallo retomar un camiño creador e valeiro de directrices e prexuizos.
Grazas!! Foi unha velada gustosa e acolledora.


Insertar en Blog - collage

Aquí deixamos as colaboracións de voces que non puideron estar fisicamente esa noite.


Cidade de luces e nocturna
Aural
Corría con ansias descoñecidas, recorría o parque, algúns semáforos, paralizaba coches e algún taxi. Levaba pantalóns de pana con campana, americana de cor gris, adornada co xersei verde azul que ilustraba cunha camisa desabrochada e os zapatos… espléndidos zapatos cor castaña que aumentaban o verdadeiro talle dos seus pés. Corría e chegou case sen alento, observando pola porta de cristal a unha rapaza que se peinaba mentras un acompañate retiraba as súas maletas. Estaba preciosa, tan preciosa. Miráronse e sen apresurarse el achegouse xunto a ela. Era nova e decidira estudar nunha prestixiosa universidade, durante seis meses, lonxe daquela cidade.
Despois regresaría.
El sorriu con desgana, tras unha breve súplica de desexo corrompido pregándolle que quedase con el e formalizasen a relación antes mal consumada. Ela consolouno, prometéndolle que non mudaría de aspecto, nin de carácter, nin de ollada prematura.
Era unha suave brisa dentro dun mar bravío coroado por ondas xigantes. Así brillaba Manhattan, cidade de luces e nocturna, que profería os máis gratos recordos e que arrebataba os mellores amores.





Fiasco
Aural
------
Debería reter na memoria,
unha lista,
como quen garda na retina,
para o resto da vida
os nomes
que precederon
e fixeron historia
sen contala.
Tamén os presentes
que baixo outras impertinencias
sen saber que han ser
serán
espellos retrovisores
noutrora,
cando deveñan novos
-irrecoñecibles-
fracasos da humanidade.






Ubicua Época
Aural
---
Soñan as árbores co respecto
E buscan nas antípodas
a recompensa
Soñan os vellos coa memoria
Na intriga da obsolescencia programada
Soña o mar con facerse de ouro
e que o verán o compadeza
Soñan os bicos coa sal
e os corpos espidos
coa auga
Soña o vento con ser de ferro
E soña o ferro con non ser metal
Soña o nobre sen escravo
e soña o escravo sen nobreza
Soñan os xílgaros co cambio de estilo
E soñan os gatos con saber cociñar
Soñan os heroes coa humanización da guerra
E soña a guerra con estancarse na historia
Soña a historia con reinventarse
Soña o rancio con ser novo, outra vez
Soña a fecundidade con estipar ao estéril
E soña a esterilidade con facerse de prata
Soña a prata con facerse de ouro
e soña o ouro con ser unha pedra máis
Soña a transición con establecerse
E soña o sino con deixar de correr
Algún día
Nunha nova e ubicua época
Na que todos
Deixan de soñar.




VOU DANZAR ATE QUE CHOVA
(e cando chova, tamén)

Vou danzar nos caminhos de terra,
no lombo do ser amado,
na absoluta felicidade do beijo.

Vou danzar porque me da a gana,
porque mo pide o corpo,
porque quero.

Vou satisfacer as minhas ansias de loucura
danzando
de mans dadas
coa tenrura.

Ate danzarei coas lúas
do meu sol infinito.

Danzarei núa.    
    
                               D.Lobato




FECHANDO CÍRCULOS

Boqueando malamente saín
de entre as ondas.

O sol queimábame.
Agora
doura
esta antiga pel transparente.

As chuvadas humedecían
o meu longo cabelo pardo,
e eu,
tímida adolescente,
adoecía
no fondo de poemas de amor
cheos de utopías.

Cortei o cabelo,
e fiquei
dourada e liberada.

Asúmome e acéptome.
Non lamento nada.

Tenho novos olhos de auga.

                                          D.Lobato



Son un toxo, sempre o fun,
bicho ruín que non peligra.
Tenho a raiz dura e forte,
claridade e teimosía.

Quen nace no monte
é quen
de vivir coas súas espinhas.

                                         D.Lobato



Só tenho dores no nome 
e non gosto de queixarme,
non quero que me confundan
con algún queixoso home.

Melhor é falar con feitos
que o fume lévao o vento.
Son MULHER dende que acordo,
son MULHER o ano enteiro.

❤                                   D.Lobato